balmetin@gmail.com

Şiddetin Kaynağı Olarak Eşitsizlik

"Şiddet" Sempozyumu, 21-22-23 Aralık 2006,

Felsefeciler Derneği, Ankara.

Arş.Gör.

Felsefe Bölümü

Dicle Unv./Diyarbakır

.......... Rousseau insanların sahip oldukları bilgiler içinde en yararlı ve en az ilerlemiş olanının insan hakkındaki bilgi olduğunu gördü.[1] Oysa bu bilgi Antik Yunan felsefesinden bugüne kadar kendisini şu sözde bildiriyordu: “Kendini tanı!”. ‘İnsanın kendini tanıması’ sözü ayrıntılı ve kapsamlı olarak Aydınlanma felsefesinde açımlandı. Antropoloji felsefesinin bağımsız bir inceleme alanı olarak ortaya çıkması ancak 18’inci Yüzyılın Aydınlanma’sıyla gerçekleşti.

Antropoloji, insan-bilim demektir. Eski Yunanca olan bu sözcük “antropos” ve “logos” sözcüklerinin birleşiminden oluşur. “Antropos” görür görmez düşünüp taşınma yetisini gördüğü şeye uygulayan varlık anlamına[2] “Logos” ise akıl, söz, düşünce, toplanma, ‘bir araya gelme’ anlamlarına gelir. İnsan bu haliyle Eski Yunan felsefesinde evrenin bir minyatürüdür ve bu ‘mikrokozmos’ kavramıyla ifade edilir. Böylece insan makrokozmosun içinde evrenin toplandığı ve bir araya geldiği bir varlıktır. Ancak bu durum hiçbir zaman gerçekleştirilemedi, sadece birkaç bilgenin düşüncesinde yaşatıldı. Bilgelerin insan hakkında açtığı defter çağlar boyunca kapatıldı, insan ve evren arasındaki ilişki sözde ‘dış’ ve ‘insanüstü’ güçlere devredilip, insan anlayışı yabancı bir gücün ‘şiddet’ine maruz bırakıldı. İdeal toplumun ilk örneğini kaleme alan Platon’un dediği gibi duyuların hiçbirine başvurmadan yalnızca aklı kullanarak her şeyin özüne varmaya çalışan insan, daha şimdiden, görülen dünyanın da kavranan dünyanın da sonuna vardı.[3]       

Ana Sayfa